Elektrisch rijden is in opkomst. In het eerste kwartaal van 2022 werden er wereldwijd 2 miljoen elektrische auto’s verkocht, wat maar liefst 75 procent meer is dan in dezelfde periode het jaar ervoor. Ook in de komende tijd zal het aantal elektrische auto’s exponentieel toenemen. Naar verwachting zullen er tegen 2030 ongeveer 65 miljoen elektrische auto’s op de weg rijden.
Dat is in principe goed nieuws, maar tegelijkertijd kan de opmars van elektrisch rijden het elektriciteitsnet onder druk zetten. Het bijhouden van de groeiende vraag naar elektriciteit is daarom voor veel landen een uitdaging. Overheden en particulieren kijken naar slim laden als manier om het energieverbruik te optimaliseren en de belasting van het net te beperken.
In dit artikel vertellen we je alles over de regelgeving rond slim laden en besteden we speciale aandacht aan de beleidsplannen van de Europese Unie.
Slim laden maakt tweezijdige communicatie mogelijk tussen jouw elektrische auto en de lader. Doordat de twee apparaten onderling informatie kunnen uitwisselen heb jij als gebruiker meer inzicht in het laadproces, en heb je er bovendien controle over.
Met de inzichten over het actuele energieverbruik en de elektriciteitskosten, weet jij als gebruiker precies wanneer en hoe je jouw elektrische auto het beste kunt opladen. Daarnaast zal de slimme lader het laadproces automatisch afstemmen op het beschikbare vermogen, zodat overbelasting van het net wordt voorkomen.
Slim laden is voordelig voor zowel elektrische autobezitters als de netbeheerder. Bovendien zal het net in het algemeen profiteren, aangezien slim laden een meer optimale integratie van hernieuwbare energiebronnen mogelijk maakt.
Om ervoor te zorgen dat slimme laders aan belangrijke eisen voldoen, stellen overheden steeds vaker regels op. Over het algemeen zijn deze voorschriften bedoeld om de efficiëntie van slim laden te optimaliseren.
Een van de belangrijkste aspecten van een laadpaal is het gebruiksgemak. Een bestuurder moet gemakkelijk kunnen begrijpen hoe een laadpaal werkt en deze moeiteloos kunnen gebruiken. Ons onderzoek laat zien dat voor 54 procent van de elektrische autobezitters een gebruiksvriendelijke interface een van de belangrijkste punten is bij het uitkiezen van een laadpaal.
Het is daarom belangrijk dat ook slim laden intuïtief en toegankelijk is, vooral wat betreft de interface die de lader met de gebruiker verbindt, zoals de oplaad-app. Door de veelheid aan gegevens kan het nog best een uitdaging zijn om het laadproces op begrijpelijke manier aan de gebruiker te presenteren.
Connectiviteit is een belangrijke functie die een slimme lader onderscheidt van een reguliere laadpaal. Connectiviteit maakt probleemanalyse op afstand mogelijk. De aanbieder van de laadpaal heeft eenvoudig toegang tot de status van het apparaat en kan daardoor op afstand een diagnose stellen als er iets mis is. Uit ons onderzoek blijkt dat hier veel behoefte aan is. Een op de vier bestuurders van elektrische auto’s vindt de toegang tot een (preventieve) onderhoudsservice zelfs het belangrijkste bij de aankoop van een laadpaal.
Connectiviteit zorgt niet alleen voor een snelle probleemanalyse. Het stelt technici ook in staat sommige problemen volledig op afstand op te lossen, waardoor een persoonlijk bezoek niet meer nodig is. Daarnaast houdt een slimme lader jou als bestuurder op de hoogte van het laadproces en waarschuwt het je direct als er iets misgaat.
Naast het oplossen en voorkomen van problemen, stelt connectiviteit een slimme lader ook in staat om periodieke software-updates te ontvangen en nieuwe functies te ontgrendelen, waardoor de gebruikerservaring van de laadpaal voortdurend wordt verbeterd.
Naast gebruiksgemak en connectiviteit is energie-efficiëntie heel belangrijk voor een laadpaal. Uit ons onderzoek blijkt dat 65 procent van de elektrische autobezitters bij de aankoop van een laadpaal primair kijkt naar de energie-efficiëntie.
Door inzicht te geven in het laadproces, stelt slim laden jou in staat om het energieverbruik van je elektrische auto te optimaliseren en de kosten onder controle te houden. Zo kun je er bijvoorbeeld voor kiezen om het laden in de daluren in te plannen, zodat de belasting van het net lager is en je profiteert van een voordeliger elektriciteitstarief.
Zoals hierboven vermeld, geeft een slimme laadpaal inzicht in het laadproces. Dit helpt om transparantie te garanderen, iets wat 32 procent van de elektrische autobezitters essentieel vindt bij de aankoop van een laadpaal. Je weet bij slim laden precies hoeveel stroom er wordt gebruikt en wanneer je welke prijs betaalt. Met deze kennis kun je de tijden beheren waarop jouw elektrische auto oplaadt, en zo de oplaadkosten verminderen.
Vehicle-to-grid, afgekort V2G, is een opkomende technologie die tweerichtingenstroom tussen de accu uit jouw auto en het elektriciteitsnet mogelijk maakt. Met V2G kan een elektrische auto tijdelijk stroom terugleveren aan het net. Hierdoor werkt de accu van jouw auto als een opslagsysteem voor het net en kan het pieken in de elektriciteitsvraag opvangen.
Hoewel deze technologie op dit moment nog niet algemeen beschikbaar is, belooft het veel voor de toekomst.
Netbeheerders kunnen deze functie gebruiken om de toenemende vraag naar stroom te beheren en overbelasting te voorkomen. Het energiesysteem als geheel kan daarnaast profiteren van de enorme opslagcapaciteit van elektrische auto’s. Elektrische auto’s kunnen hun accu’s omzetten in zogenaamde ‘Virtual Power Plants’, die stroom kunnen leveren of juist hernieuwbare energie kunnen opslaan.
Regulering vanuit de overheid is cruciaal om ervoor te zorgen dat slimme laadpalen voldoen aan de juiste specificaties om V2G uit te voeren.
De Europese Unie heeft beleid ontwikkeld dat gericht is op het bereiken van een uitstootvrije toekomst en het stimuleren van elektrisch rijden. De twee belangrijkste plannen die de EU heeft geïntroduceerd om CO2-uitstoot van transport te verminderen, zijn de Europese Green Deal en het Fit for 55-pakket.
De Europese Green Deal kwam voort uit alle 27 lidstaten en introduceert verschillende leidende beginselen en emissiedoelstellingen voor 2050. Het Fit for 55-pakket bouwt voort op de Green Deal en bevat een reeks beleidsplannen die ervoor moet zorgen dat de Europese uitstoot in 2030 met ten minste 55 procent is verminderd.
Deze doelstellingen zorgen op hun beurt weer voor nieuwe uitdagingen. Een belangrijk onderdeel van Fit for 55 is bijvoorbeeld dat er vanaf 2035 geen nieuwe auto’s met een interne verbrandingsmotor (ICE) mogen worden verkocht binnen de Europese Unie. Hierdoor zal de vraag naar elektrisch laden verder oplopen.
Om aan de groeiende vraag naar elektrisch laden te voldoen, bevat het Fit for 55-pakket een voorstel voor de Alternative Fuels Infrastructure Regulation (AFIR). Volgens dit plan moeten alle nieuwe, publieke laadpalen in Europa digitaal verbonden zijn en slim kunnen laden.
De AFIR is een van de belangrijkste EU-beleidslijnen die op dit moment worden besproken, aangezien deze het wetgevingskader voor de toekomst grotendeels zal bepalen. Het is daarnaast een essentiële wet voor het realiseren van de Green Deal en het ontwikkelen van een toegankelijk, gebruiksvriendelijk en uniform laadnetwerk in alle deelstaten.
Het voorstel introduceert drie belangrijke vereisten voor de laadinfrastructuur. Ten eerste moet het Europese oplaadnetwerk eerlijk zijn, wat betekent dat niemand een voorkeursbehandeling mag krijgen of verhinderd mag worden om laadpalen te gebruiken. Het moet daarnaast open zijn, om zo beschikbaar en bruikbaar te zijn voor het grote publiek, zonder toegangsbeperkingen. Ten slotte moet de laadinfrastructuur toegankelijk zijn, wat inhoudt dat er voldoende openbare laadpalen moeten zijn geïnstalleerd, vooral rond belangrijke verbindingspunten zoals luchthavens of treinstations.
Naast het AFIR-voorstel zou de Renewable Energy Directive III vereisen dat alle particuliere laadpalen ook slim laden ondersteunen. Hierdoor kunnen elektrische autobezitters overal profiteren van energie-efficiënt opladen.
Voor de toekomstige netstabiliteit van Europa is het belangrijk dat het AFIR-voorstel de basis legt voor het verplicht stellen van V2G-capaciteit in laadpalen. Dit betekent namelijk dat het algemeniseren van V2G-technologie, waarbij elektriciteit uit de accu van jouw auto wordt teruggeleverd aan het net, weer een stukje dichterbij komt en dat consumenten binnenkort nog meer controle hebben over hun energieverbruik.
Omdat het aantal elektrische voertuigen op de weg blijft stijgen, zal de vraag naar een goede laadinfrastructuur de komende jaren alleen maar toenemen. Om ervoor te zorgen dat deze infrastructuur volgens bepaalde normen ontwikkelt, introduceren overheden over de hele wereld nieuwe regelgeving rond elektrisch laden, en specifiek slim laden. Zo ook hier in de Europese Unie.
Als je overweegt om thuis een lader te installeren, vraag je je misschien af hoe je slim laden zelf het beste kunt gebruiken. Bekijk onze uitgebreide blog om te begrijpen hoe slim laden precies werkt en om meer te lezen over de praktische kant van het verhaal.