Elektrisch vervoer is niet langer een toekomstig ideaalbeeld, maar is realiteit geworden. Vandaag de dag rijden er al meer dan tien miljoen elektrische auto’s op onze wegen, een aantal dat tegen het einde van dit decennium nog verder groeit naar (en voorbij) de 100 miljoen.
Elektrische auto’s brengen ons niet alleen van de ene naar de andere locatie, maar spelen ook een belangrijke rol in de klimaatcrisis. Elektrisch vervoer is voor overheden een essentieel middel om hun klimaatdoelen te behalen.
Europa streeft ernaar om tegen 2050 volledig klimaatneutraal te zijn. Deze doelstelling werd in 2019 als onderdeel van de Europese Green Deal opgesteld. In datzelfde jaar voerden wij een onderzoek uit, waaruit bleek dat 60 procent van de bevolking het verminderen van CO2-uitstoot belangrijk vond, maar slechts 10 procent iets van de Europese Green Deal afwist.
Na de bekendmaking van de Europese Green Deal is er veel veranderd. Daarom kijken we in dit artikel naar de huidige stand van zaken aangaande de Europese Green Deal, het 'Fit for 55'-pakket en de gevolgen van dit beleidsplan voor EV-rijders.
Overzicht
- De klimaatcrisis
- De uitstoot van transport
- Wat is de Europese Green Deal?
- Wat is 'Fit for 55'?
- Het 'Fit for 55'-pakket
- Het 'Fit for 55'-pakket en elektrisch vervoer
- Het wetgevingsproces
- Wat zijn de gevolgen van het 'Fit for 55'-pakket voor EV-rijders?
De klimaatcrisis
Voordat we dieper ingaan op de Europese wetgeving, staan we eerst even stil bij de klimaatcrisis. De geleidelijke ophoping van broeikasgassen binnen onze atmosfeer, door onder andere het verbranden van fossiele brandstoffen, werkt opwarming van de aarde in de hand, dat op zijn beurt ook impact heeft op het milieu. Door de uitstoot van broeikasgassen te verminderen, kunnen we de risico’s van klimaatverandering terugdringen.De uitstoot van transport
Volgens het IEA is transport verantwoordelijk voor 24 procent van de directe CO2-uitstoot uit brandstof. Sinds 2000 steeg dit elk jaar zo'n 2 procent.
Overheden over de hele wereld zijn daarom begonnen met het invoeren van beleidsplannen om in de komende jaren deze uitstoot geleidelijk terug te dringen. Bijvoorbeeld met het opleggen van CO2-emissienormen of het stimuleren van de verkoop van emissievrije voertuigen.
In 2019 steeg de uitstoot van transport slechts met 0,5 procent in plaats van de verwachte 2 procent. Deze verbetering ten opzichte van voorgaande jaren is mede een gevolg van de elektrificatie van transport.
Wat is de Europese Green Deal?
De introductie van de Europese Green Deal in 2019 was een historisch moment en werd door de voorzitter van de Europese Commissie, Ursula von der Leyen, zelfs omschreven als Europa’s “eerste stap op de maan”.
Met de Green Deal erkennen alle 27 lidstaten de dreiging van de klimaatcrisis. Voor het eerst in de geschiedenis kondigde de Europese Commissie een gedetailleerde toekomstvisie aan, inclusief een reeks maatregelen en een juridisch bindende, ambitieuze doelstelling om tegen 2050 volledig emissievrij te zijn.
Tegelijk met de aankondiging van de Green Deal deed de voorzitter van de Europese Commissie een toezegging. Von der Leyen beloofde een compleet en verantwoord plan voor 2030 met een uitdagendere reductiedoelstelling om als Europese Unie tegen 2050 klimaatneutraal te kunnen worden.
55 procent emissiereductie tegen 2030
Uit recent onderzoek blijkt dat de Europese Unie tegen 2050 slechts een emissiereductie van 60 procent zal kunnen behalen, uitgaande van het huidige beleid en de bestaande wetgeving. Daarom besloot de Europese Commissie in 2020 een tussentijdse doelstelling te formuleren, oftewel het ‘Klimaatdoelstellingsplan 2030’. Het doel hiervan is om tegen 2030 55 procent emissiereductie te behalen, zodat klimaatneutraliteit in 2050 binnen bereik blijft. Hiervoor heeft de Europese Commissie in juli 2021 het 'Fit for 55'-pakket geïntroduceerd.
Wat is 'Fit for 55'?
De Europese Green Deal is het basisplan, maar om in 2050 in Europa klimaatneutraal te worden, zijn er verder ook structurele aanpassingen nodig om ervoor te zorgen dat dit plan daadwerkelijk kan worden gerealiseerd.
Daarvoor dient het 'Fit for 55'-pakket dus. Dit is een reeks beleidsinitiatieven die Europa gaan helpen om tegen 2030 55 procent minder uit te stoten.
“We moeten onze economie in een stroomversnelling zien te krijgen en elke mogelijkheid benutten. 'Fit for 55' helpt ons onze wetten af te stemmen op onze ambitie” zei vicevoorzitter Frans Timmermans in mei 2021.
Het 'Fit for 55'-pakket
Het 'Fit for 55'-pakket bestaat uit twee delen. Het eerste deel van het pakket bestaat uit 13 wetsvoorstellen en werd gepubliceerd in juli 2021. Het tweede deel zou op 14 december 2021 worden gepubliceerd. Daarover later meer.
Deel 1 van het 'Fit for 55'-pakket (juli 2021)
Revisies en amendementen van bestaande EU-wetgeving
Revisies
- EU-emissierechten (EU ETS)
- Regelgeving inzake landgebruik, verandering in landgebruik en bosbouw (LULUCF)
- Regelgeving inzake verdeling van inspanningen (ESR)
- Richtlijnen energiebelasting
- Richtlijnen inzake infrastructuur voor alternatieve brandstoffen (AFID)
Amendementen
- Richtlijnen inzake hernieuwbare energie (RED)
- Richtlijnen inzake energie-efficiëntie (EED)
- Regelgeving inzake CO2-emissienormen voor personen- en bestelauto's
Nieuwe wetgevingsvoorstellen
- Nieuwe bosbouwstrategie in de EU
- Een mechanisme voor koolstofgrenscorrectie (CBAM)
- Een sociaal klimaatfonds
- ‘ReFuelEU Aviation’: duurzame brandstoffen voor de luchtvaart
- ‘FuelEU Maritime’: vergroening van de Europese scheepvaart
Het 'Fit for 55'-pakket en elektrisch vervoer
Het 'Fit for 55'-pakket bevat een aantal ambitieuze plannen die tegen 2030 in alle sectoren moeten worden uitgevoerd. Uiteraard gaan de wetsvoorstellen veel verder dan alleen elektrisch vervoer, maar wij richten ons voor nu op de invloed van het 'Fit for 55'-pakket op elektrisch vervoer.
Emissiereductie voor wegtransport
Het verminderen van de uitstoot van wegtransport is cruciaal voor het 'Fit for 55'-pakket. Volgens het Europees Milieuagentschap heeft wegtransport het grootste aandeel in de totale uitstoot binnen de transportsector. In 2019 stootte het namelijk 72 procent van alle binnenlandse en internationale broeikasgassen binnen transport uit.
Volgens het 'Fit for 55'-pakket is elektrische mobiliteit een belangrijke pijler voor een CO2-arme toekomst, met als doel om:
- De uitrol van laadinfrastructuur te versnellen;
- Elektrisch rijden makkelijker en toegankelijker te maken voor de consument;
- Een duidelijke en bindende uitfasering van fossiele brandstoffen vast te stellen.
Om deze doelen te bereiken, zijn er drie specifieke wetgevingen die Europa op weg kunnen helpen naar een emissievrije transportsector.
Laadinfrastructuur
De regelgeving betreffende de infrastructuur voor alternatieve brandstoffen is een herziene versie van de richtlijnen uit 2014, waarin Europese landen verplicht waren om nationale beleidskaders te ontwikkelen voor de uitrol van openbaar toegankelijke laadpunten voor voertuigen op alternatieve brandstoffen.
Met deze richtlijnen wil de Europese Unie de ontwikkeling van de infrastructuur voor alternatieve brandstoffen beter coördineren en op lange termijn meer zekerheid bieden voor investeringen in deze technologieën. De voorgestelde revisie in juli bevat grote wijzigingen, zoals bindende doelen om de gebruiksvriendelijkheid van laadinfrastructuur te vergroten.
Hernieuwbare elektriciteit
De richtlijn inzake hernieuwbare energie werd oorspronkelijk in 2009 opgesteld voor de Europese doelstelling om tegen 2020 een minimum van 20 procent aan hernieuwbare energiebronnen te behalen. De Europese Commissie stelde een revisie voor waarin de minimale doelstelling zou worden verhoogd naar een aandeel van 40 procent tegen 2030. Dit voorstel voorziet ook in een nieuw kredietsysteem om het gebruik van hernieuwbare elektriciteit in transport te stimuleren en specifieke vereisten omtrent slim laden, load balancing en de Vehicle-to-Grid-technologie voor thuislaadpalen te introduceren.
CO2-emissienormen voor nieuwe personen- en bestelauto’s
De regelgeving inzake CO2-emissienormen voor personenauto’s en bestelauto’s heeft als doel de CO2-uitstoot van deze voertuigen te verminderen. De Europese Commissie wil met deze revisie tegen 2035 een volledige uitfasering van voertuigen met verbrandingsmotoren teweegbrengen. De regelgeving heeft ook een tussentijdse doelstelling gericht op een reductie van 55 procent voor personenauto’s en 50 procent voor bestelauto's tegen 2030.
Let wel: dit zijn voorstellen, dus nog geen wetten. Deze worden eerst onderworpen aan een uitgebreid wetgevingsproces voordat ze als wet worden aangenomen.
Het wetgevingsproces
Voordat het 'Fit for 55'-pakket een wet kan worden, moet het een wetgevingsproces doorlopen. Het eerste deel van dit voorstel, dat op 14 juli werd ingediend, wordt momenteel door het Europees Parlement en de Raad van de Europese Unie bestudeerd. Beide zullen hun amendementen indienen en zodra er een akkoord komt, zal het voorstel een wet worden.
Dezelfde procedure wordt gevolgd voor het tweede deel van het voorstel, dat de Europese Commissie op 14 december zou indienen.
Wanneer wordt het 'Fit for 55'-pakket volledig geïmplementeerd?
De verwachting is dat de voorstellen van het 'Fit for 55'-pakket nog vóór het einde van 2022 hun wettelijke doorgang vinden.
Om het wat overzichtelijker te maken, hebben we een voorlopige tijdlijn gemaakt die het wetgevingsproces in kaart brengt.
Wat zijn de gevolgen van het 'Fit for 55'-pakket voor EV-rijders?
Nu je weet wat het 'Fit for 55'-pakket ongeveer inhoudt, kunnen we je vertellen welke gevolgen dit voor jou heeft.
Meer reden om elektrisch te rijden
De geleidelijke afschaffing van auto’s met verbrandingsmotoren biedt bedrijven en consumenten duidelijkheid over de komende transitie. De Europese Unie loopt voorop op het gebied van elektrisch vervoer, omdat ze de auto-industrie richting elektrificatie stuurt en bestuurders daardoor steeds meer motiveert om elektrisch te rijden.
Wettelijk kader voor laadinfrastructuur
Met de nieuwe voorgestelde revisie wordt de richtlijn inzake alternatieve brandstoffen regelgeving. In tegenstelling tot een richtlijn is regelgeving juridisch bindend. Dit betekent dat consumenten in de hele Europese Unie gemeenschappelijke regels, technische specificaties en vereisten kunnen verwachten met betrekking tot laadpalen. In andere woorden betekent dit dat er een gemeenschappelijke blauwdruk komt voor de ontwikkeling van laadnetwerken in de EU-landen, wat leidt tot een betere (elektrische) rijervaring voor alle Europese burgers.
Uitgebreidere en betere laadinfrastructuur
In het pakket worden bindende minimumdoelstellingen vastgesteld voor het aanleggen van de laadinfrastructuur voor elektrische auto’s. Volgens het huidige voorstel moeten de lidstaten vanaf de ingangsdatum per volledig elektrische auto ten minste 1 kW openbaar toegankelijk snellaadvermogen ter beschikking stellen. De lidstaten moeten daarbij nationale beleidskaders opstellen voor hun laadinfrastructuur, waarin zij hun beoordeling, doelen en mijlpalen voor de ontwikkeling van een nationaal laadnetwerk uitwerken. Dit betekent dat elke EU-lidstaat openbare laadinfrastructuur uitrolt die aan de behoeften van de EV-rijder voldoet. De toekomstige ontwikkelingen zullen zodoende gebaseerd zijn op een uitgebreide beoordeling van de groei van het nationale wagenpark en de bestaande infrastructuur in desbetreffend land.
Een stap vooruit voor de elektrificatie van vrachtwagens
In het pakket worden ook bindende minimumdoelstellingen vastgesteld voor de uitrol van zwaar, elektrisch transport. Volgens het huidige voorstel moet zwaar transport vanaf 2025 langs alle Europese snelwegen op z’n minst iedere 60 km de mogelijkheid hebben om te kunnen laden. De Europese Commissie heeft ook specifieke doelen voorgesteld, voor de laadinfrastructuur bij stedelijke knooppunten en tussenstops, om een soepele overgang naar elektrisch wegtransport mogelijk te maken.
Gemakkelijker internationaal reizen
Het ‘Fit-for-55’-pakket stelt verder ook bindende minimumdoelstellingen voor met een sterke focus op internationaal verkeer binnen Europa. Vanaf 2025 moeten EV-rijders om de 60 km een laadpaal kunnen vinden, zelfs wanneer ze nationale grenzen overgaan. Dit betekent dat elektrische auto’s straks gemakkelijker door de Europese Unie kunnen reizen.
-1.jpg?width=5472&name=jp-valery-_s5aRlUXtyg-unsplash%20(1)-1.jpg)
Een verbeterde gebruikerservaring
Het pakket bevat daarbij een reeks bepalingen die moeten zorgen voor meer prijstransparantie, duidelijke compatibiliteitsinformatie, open gegevensverstrekking en voldoende betaalopties om elektrisch rijden voor de consument toegankelijker te maken.Slimmer laden
In het wetsvoorstel worden digitale verbondenheid en slim laden als criteria opgenomen voor elke openbare laadpaal binnen de Europese Unie, om zo bij te dragen aan een energie-efficiënte en klantgerichte laadervaring.
Naarmate dit de nieuwe norm wordt, zullen steeds meer bestuurders in Europa kiezen voor elektrisch vervoer. Dit is deels te danken aan de prioritering van overheden en een gedeelde visie, en dringende noodzaak, om aan een duurzamere toekomst te werken. Het 'Fit for 55'-pakket is een essentiële stap om de ambitieuze doelstellingen van de Europese Unie te kunnen bereiken.
Related articles
Europese regelgeving voor slim laden
Elektrisch rijden is in opkomst. In het eerste kwartaal van 2022 werden er wereldwijd 2 miljoen elektrische auto’s...
Wat betekenen de EU Green Deal en 'Fit-for-55' voor mij als EV-rijder?
Elektrisch vervoer is niet langer een toekomstig ideaalbeeld, maar is realiteit geworden. Vandaag de dag rijden er al...
Samen in een stroomversnelling
Vervoer is van essentieel belang in ons dagelijks leven. Het heeft de manier waarop we zakendoen drastisch veranderd en...